Commissariaat Militair Gezag met nummers
In ‘n Sliepsteen nr. 108 stond dat Albert Plesman, vóórdat hij uit de villa Langenkampweg 120 vertrok om in Amerika vliegtuigen voor ‘zijn’ KLM te scoren, bij het Militair Gezag in Enschede een baan voor zijn particulier secretaresse Wiet Bakhuis had geregeld
Haar dochter erfde haar dagboek, maar kon de in het dagboek vermelde villa Langenkampweg 120 niet vinden.
Norman Groeneweg, kleinzoon van de bouwer van de villa, vroeg me vanuit zijn woonplaats op de Filipijnen om die dochter uit de droom te helpen. Het pand Langenkampweg 120 bestaat niet meer, omdat het voor de nimmer gerealiseerde bestemming ‘medische doeleinden’ is onteigend en gesloopt. Dat heb ik de dochter van Wiet Bakhuis kunnen vertellen.
Door een toeval kwamen mij onlangs foto’s onder ogen van het Militair Gezag, afkomstig uit het album van mevrouw Klaziena (Ina) van Dalfsen, waaronder een foto van het personeel, staande en deels gezeten op de hoge trap van de villa van Heek aan de Oude Markt, waar het Militair Gezag in 1945 bureau hield.
Ina van Dalfsen was particulier secretaresse van Ben ter Kuile, en zat net als haar werkgever, die na de bevrijding hoofd van de BS werd, in de oorlog in het verzet.
Uiteraard was ik bijzonder nieuwsgierig of ik Wiet Bakhuis op die foto kon ontdekken.
Met als referentiekader een foto van Albert Plesman met Wiet Bakhuis, meende ik haar op de trap naar de villa te hebben ontdekt.
Tweede rij van achteren, derde vrouw van links, met het hoofd iets gebogen, nr. 28 op de foto.
Vlak achter Wiet Bakhuis staat met het hoofd rechts van de witte deurpost, Ina van Dalfsen, nr. 38 op de foto.
Op de voorgrond is in uniform links Majoor H. Pierson met de kapiteins Leusink en van Gessel te zien, resp. 4, 5 en 7 op de foto.
Wie Leusink en wie van Gessel is, is nog onbekend.
De dochter van Wiet Bakhuis bevestigde mijn vermoeden. De foto zat ook in het familiealbum.
In haar dagboek heeft Wiet Bakhuis op woensdag 11 juli 1945 geschreven: “ Militair Gezag net gekkenhuis”. “Vanmiddag om 3 uur foto van het hele personeel genomen op de stoep”.
”Morgen gaan majoor Pierson, Hans Bruinsma en Mr. Schmidt met “Piepertje” naar den Haag.
Hans Bruinsma is de secretaresse van majoor Pierson, en staat in uniform met nr. 6 op de foto vóór Mr. Schmidt op de 2e trede van de trap. Mr. Schmidt was de secretaris van het Militair Gezag.
Veel later werd Mr. Schmidt stadsadvocaat van de gemeente Enschede.
Hij staat met nr. 14 op de foto.
Saillant detail is dat hij als stadsadvocaat de onteigening van het pand Langenkampweg 120 heeft bewerkstelligd!
Volgens het dagboek van Wiet Bakhuis moet met de bijnaam “Piepertje”, Truus Pieper zijn aangeduid.
In dat dagboek worden naast een vrouw met de voornaam “Thea”, ook Riek Leppink en een mej. Rounding genoemd.
Het bezoek aan den Haag hield verband met de opheffing van het Militair Gezag op 15 juli 1945.
Met behulp van een andere in de villa waarschijnlijk op dezelfde dag genomen foto, waar op de achterkant de namen staan van de dames die op de voorkant staan afgebeeld, zijn de dames Jo ten Donkelaar, Nel van Delden, Connie ter Kuile en Femmy de Wolf herkend.
Zij zijn als volgt op de foto te zien: Connie ter Kuile, rechts, zittend op de trap met donkere jurk en witte kraag, Femmy de Wolf links net onder Wiet Bakhuis, Nel van Delden met witte jurk en geborduurde kraag uiterst links, vierde rij van boven, Jo ten Donkelaar rechts net achter Nel van Delden.
Voornoemde dames zijn op de foto met respectievelijk de nummers 9, 24, 19 en 24 aangegeven.
We zijn uitermate benieuwd of lezers op de foto nog méér mensen kunnen herkennen.
Mevrouw Mathilde Voortman herkent:
Nr. 2: W.J. Frieke, filiaalhouder schoenenmagazijn van Haren.
Nr. 13: Herman Prieshof
Nr. 42: Huisarts Th.L.M. Jansen jr.
Nr. 46: Mevrouw Marieken Scholten-Sijses herkent op de foto haar schoonmoeder.
Haar schoonmoeder, mevrouw Klara Slotboom, werd na haar huwelijk op 29 september 1945 mevrouw Klara Scholten-Slotboom.
Ze heeft voor het Militair Gezag vanaf de bevrijding van Enschede tot aan haar huwelijk, secretariaatswerk verricht.
Mevrouw Scholten-Sijses merkte bij haar reactie op dat haar schoonmoeder vertelde dat ze met de officieren mee reed in hun jeep.
En dat ze het eng vond als die officieren hard reden.
Maar dat die officieren dat natuurlijk leuk vonden!
De heer H.B. Lasonder liet ons op 11 mei 2014 schriftelijk weten, dat het bij de met nummer 2 door mevrouw Voortman als W.J. Frieke herkende persoon, niet om de heer Frieke, maar om de heer Albert Weernink gaat.
Hij heeft in Helmond ruim 30 jaar naast Albert Weernink gewoond.
Ze waren collega’s van elkaar in hetzelfde bedrijf.
Albert Weernink was gehuwd met Fannie Lakmaker, die destijds bij het Militair Gezag in Zwolle werkzaam was.
Het echtpaar kreeg 2 kinderen (een tweeling), waarmee nu nog steeds contact bestaat.
Mevrouw Thea Stegeman-Borkens deelde mede dat het bij de militair met kwartiermuts en bril, die op de derde rij van voren staat en op de foto met nr. 22 is aangegeven, om de heer Fr.Th.K.J. Martron gaat.
Frans Martron woonde in Enschede.
Helaas is hij 2 jaar nadat de foto is genomen in 1947 in Nijmegen overleden.
Op 18 juni 1947 is hij in Enschede met militaire eer op de R.K. Begraafplaats aan de Gronausestraat ter aarde besteld.
Hij liet een vrouw en 3 nog heel jonge kinderen na.
Klik op de foto voor een vergroting.